ประชาไท—31 พ.ค. 2549 ไทย-ลาว ร่วมประชุมอย่างไม่เป็นทางการถกปัญหาปลาบึกเสี่ยงใกล้สูญพันธุ์ เนื่องมาจากระบบนิเวศน์ พร้อมจับมือร่วมกันทั้งในเรื่องการอนุรักษ์พื้นที่การวางไข่ของปลาบึก และการอนุรักษ์แหล่งพันธุ์พืชที่เป็นอาหารของปลา โดยให้ชาวบ้านทั้งสองฝั่งร่วมกันดูแลเมื่อวันที่ 25 พ.ค.ที่ผ่านมา โครงการรักษ์ปลาบึก รักแม่น้ำโขง นำโดยนาง
นาย
“ในการประชุมเจรจาอย่างไม่เป็นทางการกับทางเจ้าเมืองห้วยทรายและคณะ ก็เข้าใจตรงกัน และได้ข้อสรุปกันว่า สาเหตุที่ปลาบึกลดลงนั้นมาจากปัญหาระบบนิเวศน์ และได้มีการพูดคุยกันว่า น่าจะมีการศึกษาเรื่องปลาบึกกันอย่างจริงจัง ทั้งในเรื่องการอนุรักษ์พื้นที่การวางไข่ของปลาบึก และการอนุรักษ์แหล่งพันธุ์พืชที่เป็นอาหารของปลา โดยให้ชาวบ้านทั้งสองฝั่งร่วมกันดูแล”
กรณีที่ให้ชาวประมงหยุดล่าปลาบึกนั้น นายสมเกียรติ กล่าวว่า ให้เป็นไปด้วยความสมัครใจ ซึ่งชาวประมงที่เลิกจับนั้นอาจเป็นเพราะหาปลาบึกจับได้ยาก และอาจไม่คุ้มต่อการลงทุนในการออกล่าในแต่ละครั้ง เพราะต้องต้องใช้ทุนสูง นอกจากนั้น เราวางแผนกันไว้ว่าควรจะมีการส่งเสริมอาชีพใหม่มารองรับให้ชาวประมงที่หยุดล่า และวางแผนกันไว้ว่าในอนาคตเราจะทำพื้นที่หาดไคร้เป็นแหล่งท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์ โดยจะเอาชาวประมงชาวบ้าน จากนักล่ามาเป็นผู้ให้ โดยให้เป็นวิทยากรถ่ายทอดความรู้ให้แก่เยาวชนและนักท่องเที่ยวกันต่อไป
“สำหรับผู้ที่ยังไม่เลิกล่าปลาบึกนั้น เราก็อาจให้พวกเขาเปลี่ยนจากการล่าเพื่อเป็นอาหารมาเป็นการจับปลาบึกเพื่อการศึกษา และเพื่อการวิจัย ซึ่งในขณะนี้ เครื่องมือหาปลาบึก หรือมอง มีการสำรวจพบว่า มีทั้งหมด 68 ผืน และเราได้รวบรวมเก็บไว้ที่บ้านชาวประมง ซึ่งต่อไปจะเป็นพิพิธภัณฑ์ ที่เหลืออีก 10 ผืน ได้เอาไว้ใช้สำหรับเป็นมองกองกลาง เพื่อให้ชาวประมงได้นำไปสาธิตในการจับปลาบึกเพื่อการวิจัย”
ในส่วนของทางลาว ขณะนี้กำลังทำการสำรวจเครื่องมือหาปลา และจะนำมาจัดกิจกรรมร่วมกันกับไทย โดยคาดว่าอีกสองเดือนข้างหน้า จะมีการประชุมกันอย่างเป็นทางการร่วมกับทางแขวงบ่อแก้ว และหน่วยงานที่เกี่ยวข้องเพื่อร่วมกันวางแผนในการดำเนินโครงการกันต่อไป
ผู้ประสานงานโครงการ กล่าวอีกว่า จริงๆ แล้ว การอนุรักษ์ปลาบึก เป็นเพียงส่วนหนึ่ง แต่ยังรวมไปถึงการอนุรักษ์พันธุ์ปลาอื่นๆ ด้วย ซึ่งก็มีความสำคัญเหมือนกัน นอกจากนั้นเราต้องร่วมกันหาวิธีการแก้ไขปัญหาระบบนิเวศน์ แม้กระทั่งโครงการสร้างเขื่อนกั้นแม่น้ำโขง หรือการเปิดเส้นทางเดินเรือสินค้าของจีน เพราะล้วนแต่ส่งผลกระทบทั้งสิ้น
“ดังนั้น โครงการอนุรักษ์ปลาบึก รักแม่น้ำโขง จึงเป็นเพียงการดำเนินการระยะแรก ซึ่งเราวางแผนกันไว้ 2-3 ปี หลังจากนั้นจะมีการทบทวนและหาข้อสรุปกันอีกครั้ง ว่าโครงการรักษ์ปลาบึก รักแม่น้ำโขงนี้ได้ผลหรือไม่อย่างไร” ผู้ประสานงานโครงการ กล่าว
